ทำไม "ครูฟา" ในต่างจังหวัด จึงสำคัญต่อการศึกษา

สิ่งที่ครูยุคใหม่ต้องปรับตัวจากเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว จนเกิดกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลกที่รวดเร็ว ก็ปฏิเสธไม่ได้แล้วว่า บทบาทของคุณครู มันก็ไม่เหมือนเดิม ครูฟา เป็นหนึ่งในแนวทางที่คุณครูจะสามารถเพิ่มศักยภาพในการสอน และการเข้าถึงเด็กๆ ในยุคปัจจุบันนี้ เพื่อช่วยส่งเสริมให้เด็กๆ เติบโตได้อย่างแข็งแรง และมีความสุขในยุคศตวรรษที่ 21
.
คำว่า ครูฟา หมายถึงว่า จะไม่ได้เป็นเพียง “ครู” ผู้ให้ความรู้ แต่จะเป็น “ฟา” (Facilitator) ผู้อำนวยการให้เกิดการเรียนรู้ไปด้วย สิ่งสำคัญที่ ครูฟา ต้องมีก็คือ
1. เปิดโอกาสให้เด็กๆแสดงความคิด และมองหาจังหวะสอดแทรกการเรียนรู้ไปในประสบการณ์ของเด็กๆ
2. เปิดโลกอันกว้างใหญ่ในการเข้าถึงข้อมูลของเด็กๆ ไม่ว่าจะเป็นการค้นคว้าจากอินเตอร์เนท หรือสื่อออนไลน์ต่างๆ
3. เป็นพื้นที่ปลอดภัยให้กับเด็กๆ และจำเป็นต้องปล่อยให้เด็กๆพลาด เพื่อการเรียนรู้ เพราะการพลาดคือส่วนหนึ่งของการประสบความสำเร็จในการเรียน
.
การเป็น ครูฟา เป็นความท้าทายนึงที่เกิดขึ้นกับครูทุกคน แต่ผลลัพธ์ที่จะเกิด คือเด็กๆ จะได้เรียนรู้วิธีการเรียนรู้ และในตอนท้ายเด็กๆ ก็จะกลายเป็น “นักเรียนรู้ตลอดชีวิต” ซึ่งนั่นจะทำให้ไม่ว่าโลกจะเปลี่ยนแปลงไปแค่ไหน เด็กๆ เหล่านั้นก็จะอยู่รอดอย่างแข็งแรง ปลอดภัย และมีความสุขได้เพราะเค้าเข้าใจตัวเองนั้นเอง
.
ทำไม “ครูฟา” ในต่างจังหวัดจึงมีความสำคัญต่อการศึกษาและเด็กไทย
“หลายครั้งที่ต้องไปตามถึงบ้าน ทำไมขาดเรียนหลายวัน พอไปเห็นสภาพก็น่าเวทนา ยายคนเลี้ยงไม่สบาย ไม่มีใครดูแล ไม่มีเงินไปซื้อยา เราก็ช่วย แต่ก็มีพวกดื้อๆ นะ หนีไปสูบยา ไปมั่วสุม เราก็ไปตามให้กลับมาเรียนเถอะ จะจบอยู่แล้ว เค้าเห็นเราก็วิ่งหนี เราก็ตามไปอีก ตอนนั้นยังสาวๆ มีแรงดี เป็นห่วงพวกเค้าจริงๆ อยากให้มีอนาคตดีๆ”
– คุณครูต่างจังหวัดเกษียณอายุท่านหนึ่งกล่าว –
.
ท่ามกลางสภาพการแข่งขันอย่างหนักในระบบการศึกษา คะแนนวัดผลประเมินต่างๆ จากการสอบที่มีมากจนแทบจำชื่อกันไม่ได้ (TCAS, O-NET, I-NET, B-NET, V-NET, N-NET, GAT, PAT) การสอบแข่งขัน สอบเข้ากันอย่างดุเดือดไล่ลงมาในระดับเล็กลงเรื่อยๆ จนถึงขั้นอนุบาล ส่งผลให้คุณครูกลายเป็นทั้งความหวัง และความรับผิดชอบหลักที่ทุกคนจะโยนให้
.
คุณครูจึงพยายามอัดเนื้อหาเข้าไปให้มากที่สุด ตามมาด้วยการบ้านของเด็กๆ จำนวนมากที่ต้องแบกกลับบ้านมาตรวจให้ทัน ในขณะที่ถ้าผลการสอบของเด็กๆ ออกมาได้ดี โรงเรียนนั้นๆ ก็ได้หน้า แต่ถ้าผลออกมาต่ำกว่าเกณฑ์เด็กตกเยอะ คุณครูเตรียมรับคำต่อว่าจากทุกฝ่าย นี่คือสภาพของคุณครูในกรุงเทพฯ และตัวเมืองใหญ่ที่ต้องเจอแบบหลีกเลี่ยงไม่ได้
.
แต่คุณครูต่างจังหวัดหรือที่เรียกกันว่าง่ายๆ คุณครูบ้านนอกนั้น ไม่ได้มีภาระเพียงทำอย่างไรก็ได้ให้เด็กๆ คะแนนดี แต่บางคนเริ่มตั้งแต่ทำอย่างไรก็ได้ให้เด็กๆ มาโรงเรียน ทำอย่างไรให้โรงเรียนไม่ถูกยุบ ทำอย่างไรให้เด็กมีข้าว มีอาหารที่ถูกโภชนาการเพียงพอ ทำอย่างไรให้เด็กๆ อ่านหนังสือออก ทำอย่างไรให้ไม่ติดยา ไม่ตั้งท้องในวัยเรียน ไม่โดดเรียนไปมั่วสุม ทำอย่างไรให้เด็กๆ ที่เรียนดีได้เรียนต่อเพราะครอบครัวยากจน และอีกสารพัดทำอย่างไรที่หลายครั้งก็ไม่ได้เกี่ยวกับการศึกษา แต่สำคัญกว่า…
“เพราะมันคือชีวิตผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็นลูกศิษย์”
.
เมื่อถึงตอนเที่ยง เด็กนักเรียนและคุณครูในเมืองลงมากินอาหารที่แม่ครัวเตรียมไว้ให้ แต่โรงเรียนต่างจังหวัดขนาดเล็กจำนวนมากที่คุณครูต้องมาเป็นแม่ครัว ทำอาหารเลี้ยงเด็กๆ และครูด้วยกัน ต้องเก็บผักในแปลงที่ร่วมกันปลูก ช่วยกันดูแล
.
สภาพของคุณครูต่างจังหวัดกับเด็กนักเรียน จึงมีความใกล้ชิดกันเป็นดั่งแม่คนที่สองที่ไม่ได้ดูแลแค่เรื่องเรียน แต่ห่วงใยไปจนถึงครอบครัวของลูกศิษย์ ความผูกพันกันใกล้ชิดกันดังพ่อแม่คนที่สองนี้ มีความสำคัญมากกับลูกศิษย์ มีผู้ใหญ่ในบ้านเมือง คุณหมอ นักแสดง นักร้อง คนมีชื่อเสียงมากที่ยอมรับว่า บุคคลสำคัญที่เป็นแรงบันดาลใจ เป็นผู้ทั้งฉุด ดึง ดันจนทำให้มีชีวิตที่ดีอย่างที่เป็น เพราะมี ครูฟา บางคนในวัยเด็กที่รักและเอาใจใส่อย่างแท้จริง
.
ในขณะที่พ่อแม่ต้องออกไปทำมาหากินไม่มีเวลาดูแลลูกมากนัก บางคนส่งลูกมาอยู่กับปู่ย่าตายายที่ต่างจังหวัด ช่วงเวลาที่เด็กๆ รู้สึกได้ว่ามีคนใส่ใจดูแลก็คือ ช่วงเวลาที่โรงเรียน เวลาที่คุณครูสั่งสอนอบรม พูดคุย จึงพูดได้ว่า “บทบาทของคุณครูต่างจังหวัดไม่ใช่แค่เพียงให้วิชาการ ทำให้คะแนนดี แต่คือผู้เปลี่ยนแปลงชีวิตของลูกศิษย์ให้ดีขึ้น ด้วยความรักและความใส่ใจ”
.
อยากให้การศึกษาประเทศไทยเปลี่ยน
ต้องสร้าง “ครูฟา” และให้อาวุธครูต่างจังหวัด มีนวัตกรรมการศึกษา
.
สังคมมักจะพร่ำบ่นให้ครูต้องทำอย่างนั้นอย่างนี้ ทำไมไม่เปลี่ยนวิธีการสอนบ้าง โดยลืมสิ่งสำคัญไปว่า คุณครูคือ ผลผลิตของอดีตที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากวิชาในอดีต (เหมือนกับพ่อแม่นั่นแหละ) อาวุธที่ใช้ก็ยังเป็นอาวุธโบราณ ซึ่งไม่ใช่ความผิดของคุณครูเลยหากท่านจะไม่สามารถมีวิธีใหม่ๆ ได้อย่างที่พ่อแม่ (และสังคม) คาดหวัง
.
การแก้ไขที่แท้จริงคือการต้องให้ “อาวุธ” ที่ทันสมัย มีนวัตกรรมการศึกษาที่ดีส่งมอบให้ สอดคล้องกับสภาพสังคม และต้องเปิดโอกาสให้คุณครูได้เป็นอิสระ สร้างสรรค์ต่อยอด ยืดหยุ่น ปรับได้ และเพิ่มทักษะการสอน Active Learning และ Facilitator เพื่อเป็น ครูฟา ของเด็กๆ ในแต่ละรุ่น
.
ที่สำคัญ ต้องให้เวลาในการเปลี่ยนแปลง “การศึกษาฟินแลนด์” ที่ได้รับการจัดอันดับว่ามีระบบการศึกษาที่ดีที่สุดในโลก ใช้เวลาเป็นสิบปีในการปรับเปลี่ยน จนส่งปรากฎชัดให้เห็นอย่างปัจจุบัน
.
การศึกษาเหมือนกล้วยไม้ ค่อยๆ เติบโตในช่วงที่ยังไม่ออกดอก ไม่มีใครชมว่าสวย แต่พอออกดอกมา ทุกคนก็ชื่นใจ
ถ้าเด็กอนุบาลวันนี้ ได้รับการเปลี่ยนแปลงแบบค่อยเป็นไปค่อยไป เมื่ออายุ 18 ปี ประเทศไทยจะพลิกโฉมแน่นอน
.
ถ้าภาครัฐจะให้ความสนใจกับการพัฒนาคุณครู โดยเฉพาะคุณครูต่างจังหวัด ด้วยการให้ร่วมเรียนรู้ใน หลักสูตร Competency based curriculum ที่ทันสมัย มีการอบรมครูอย่างจริงจัง ไม่ใช่แต่สนับสนุนอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ แทบเล็ต หรืออาคารเรียนใหม่ๆ อย่างเดียว
เด็กๆ จะเป็นผู้ได้รับผลจากสิ่งนี้แน่นอน
.
Genius School Thailand เห็นความสำคัญในการพัฒนาครู เป็น “ครูฟา” และ “ครูโค้ช” ที่มีทักษะเป็น Facilitator และ Coach อย่างมาก เพื่อมีครูที่สามารถในการสร้างพื้นที่ปลอดภัย ออกแบบการเรียนรู้ตามความถนัดของเด็กที่มีความแตกต่างกัน สร้างห้องเรียนแบบ Active Learning สร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ได้จริง และเหมาะสมจริงๆ
.
โรงเรียนไหนอยากสร้างการเปลี่ยนแปลง สนใจ หลักสูตร competency based curriculum ที่ช่วยพัฒนาศักยภาพของครูทั้งโรงเรียน ให้เป็น “ครูฟา” และ “ครูโค้ช” ยุคใหม่ สามารถขอรายละเอียดการอบรมพัฒนาครูกับเราได้เลยนะคะ
คลิก LINE : @geniusschoolth
.
หลักสูตรที่ช่วยพัฒนาศักยภาพของครูทั้งโรงเรียน ให้เป็น ครูฟา ยุคใหม่
https://geniusschoolthailand.com/course/teacher-training-program/
.
โปรแกรมพัฒนาโรงเรียน เพื่อเด็กยุคใหม่
https://geniusschoolthailand.com/course/school-development-program/
.
บทความโดย
พัสชนันท์ คงวณิชกิจเจริญ